Mae cais am ysgrif uniaith Wyddeleg ar garreg fedd yn Lloegr wedi ei wrthod – gan ddenu ymateb gan Gymry amlwg.
Bydd carreg fedd Margaret Keene cael ei gosod yn Coventry, ac roedd hithau eisiau’r geiriau “in ár gcroíthe go deo” (yn ein calonnau am byth) arni.
Bu farw yn 2018 yn 73 oed, a chafodd ei geni yn Iwerddon.
Daeth y mater gerbron llys consistori Eglwys Loegr, a bellach mae barnwr yr achos wedi dyfarnu yn erbyn caniatáu’r geiriau am na fyddai mwyafrif o bobol yn eu deall.
“Dewis naturiol”
Mae un o ddarlledwyr amlycaf Cymru, Huw Edwards, wedi ymateb trwy dynnu sylw at gerrig beddi ag ysgrif uniaith Gymraeg arnyn nhw yn Lloegr.
“Mae yna gerrig beddi rhif y gwlith ym mynwentydd Lloegr sydd yn uniaith Gymraeg,” meddai darlledwr y BBC.
“Dyma un o fy nghyndeidiau yn Llundain,” meddai ar Twitter uwchlaw llun o garreg fedd. “Nid ‘datganiad gwleidyddol’ yw hyn, ond dewis naturiol y teulu.”
There are countless Welsh-only gravestones in English cemeteries. Here’s one of my ancestors in London. Not a ‘political statement’, just the family’s natural choice. ??????? https://t.co/aSswcmZNZ2 pic.twitter.com/JgDXUMBgQ1
— Huw Edwards (@huwbbc) June 3, 2020
Testun “poen” wrth alaru
Mae’r academydd a chynghorydd Plaid Cymru, Simon Brooks, hefyd wedi rhannu ei farn yntau am y mater ar gyfryngau cymdeithasol.
“Mae ieithoedd cymunedol yn agos at galonnau at y rheiny sy’n eu siarad,” meddai. “A rhaid cael gwared ar y polisi o wahardd eu defnydd – polisi sy’n achosi poen wrth i bobol alaru.”
Not good enough to ask applicants to appeal. The community languages of England are deeply cherished by their speakers and all who love them, and a policy of banning their use, causing accute pain at a time of grief, must be removed by the Church centrally, as a matter of policy. https://t.co/lV2AWtV1b3
— Simon Brooks (@Seimon_Brooks_) June 3, 2020