Mae Comisiynydd y Gymraeg wedi cyhoeddi adroddiad ymchwiliad i ddiffyg gweithredu Cynllun Iaith Gymraeg Awdurdod Parc Bannau Brycheiniog.

Penderfynodd y Comisiynydd gynnal ymchwiliad statudol dan adran 17 Deddf yr Iaith Gymraeg 1993 yn dilyn derbyn adroddiad monitro blynyddol yr Awdurdod.

Bwriad y Comisiynydd oedd canfod os oedd yr Awdurdod wedi methu â gweithredu ei gynllun iaith ei hun wrth lansio’r wefan http://www.breconbeacons.org/

Mae’r wefan yn Saesneg ar hyn o bryd ac mae’n dweud arni fod y Gymraeg ar y ffordd gan annog ei defnyddwyr i ddefnyddio Google Translate.

Mae’r Comisiynydd wedi dweud bod y Parc Cenedlaethol wedi cyflawni cymal o’i gynllun iaith drwy “roi ystyriaeth i’r angen i ddarparu fersiwn ddwyieithog o’r wefan wrth lunio’r tendr cychwynnol”.

Ond, fe ddaeth hefyd i’r casgliad fod yr Awdurdod wedi methu â chyflawni cymal 4.5 yn ei gynllun iaith drwy “beidio â lansio gwefan oedd yn arddangos testun Cymru a methu gwneud trefniadau pwrpasol i gyfieithu testun Saesneg y wefan”.

Yn ôl y Comisiynydd, mae’r Awdurdod hefyd wedi methu â chyflawni cymal 6.6.2 o’i Gynllun Iaith gan nad oedd tystiolaeth ei fod wedi “annog y bartneriaeth yr oedd yn gweithredu ynddi i fabwysiadu polisi dwyieithog”.

Argymhellion y Comisiynydd i’r Awdurdod

Yn sgil yr ymchwiliad, mae’r Comisiynydd wedi gwneud pedwar argymhelliad i’r Awdurdod:

0.      Dylai’r Awdurdod lunio cynllun adfer manwl gyda’r nod o sicrhau gwefan gyrchfan ddwyieithog.

  1. 1.      Dylai’r Awdurdod ddiwygio canllawiau golygyddol ei wefan er mwyn osgoi cyhoeddi gwefannau nad ydynt yn ddwyieithog yn y dyfodol.
  2. 2.      Dylai’r Awdurdod annog Partneriaeth Cyrchfan Cynaliadwy Bannau Brycheiniog i fabwysiadu polisi dwyieithog.
  3. 3.      Dylai’r Awdurdod osod trefn mewn lle i sicrhau bod unrhyw ddeunydd marchnata a gyhoeddir gan yr Awdurdod, pan mae’n gweithredu fel partner mewn consortiwm, yn ddwyieithog.

Mae’r Comisiynydd wedi gosod amserlen benodol ar gyfer gweithredu’r argymhellion hyn a bydd y broses yn cael ei monitro gan swyddogion y Comisiynydd.

Mae golwg360 wedi gofyn i Barc Cenedlaethol Bannau Brycheiniog am ymateb.